بافق؛ شهر نخلستان های پهناور یزد

بافق یکی از شهرستانهای استان یزد است که در قلب کویر ایران و به فاصله ۱۲۰ کیلومتری با یزد و ۸۵۰ کیلومتری با تهران قرار گرفته است مختصات جغرافیایی بافق ۳/۵۵ تا ۱۹/۵۶ طول شرقی و ۱۹/۵۶ تا ۳/۳۲ عرض شمالی است. این شهر به خاطر کویر و معماری کویری خود، یکی از بهترین‌های گردشگری در این شهر است. نخلستان‌های پهناور و زیبا، کویر سحرانگیز و صنایع‌دستی زیبا، از جمله گزینه‌هایی هستند که باعث جذب گردشگر به این شهر می‌شوند.

ارتفاع این شهرستان از سطح دریا ۹۹۵ متر و دارای آب و هوای گرم و خشک می باشد وسعت این شهرستان ۲۰۰۰۰ کیلومتر مربع است که از نظر مقدار وسعت دومین شهرستان استان یزد می باشد، جمعیت این شهرستان بر اساس آخرین سر شماری عمومی کشور(سال ۱۳۸۵) ۳۰٬۸۶۷ نفر می باشد.
محصولات کشاورزی این منطقه خرما، پسته، روناس، گندم، انار و صنایع دستی آن شامل قالی، پادری، حصیر، بادبزن و از مناطق دیدنی و تاریخی این شهر می توان به آستانه متبرکه امام زاده عبد الله بن موسی بن جعفر علیه السلام(قرن چهارم هجری)، مسجد جامع (۵۳۷هجری)، مدرسه علمیه، تپه های کهن قاضی میر جعفر، قلعه باقر آباد و ارگ عبدالرضا خان اشاره کرد.
از شخصیتهای دینی، سیاسی و فرهنگی بافق می توان به حاج شیخ محمد تقی بافقی، علی بن شاه محمود بافقی، مولف کتاب منهاج الفلاح (۷۴۰ ه ق) مفیدی بافقی صاحب کتاب جامع مفیدی و کمال الدین محمد وحشی بافقی سراینده ۵ منظومه(خلدبرین، فرهاد و شیرین، ناظر و منظور، قسمت نامه و دیوان اشعار(۹۹۱ ه.ق) و محمد تقی خان بافقی و عبد الرضا خان بافقی که در اواخر عهد افشاریه و دوران زندیه در یزد به حکومت رسیدند و باغ خان، بازارخان، مسجد و مدرسه خان در یزد از یادگارهای زمان آنهاست، پیرامون معنی و مفهوم کلمه «بافق» در فرهنگها چیزی دیده نشده است. عده ای می گویند اسم این شهر در اصل بافقه بوده است یعنی جایی که فقه می دانستند یا فقیه زیاد داشته است یا به گفته استرانج که معتقد است چون دو محل به نام بافت و (بافد،بافق) وجود داشته و هر دو جز منطقه کرمان بوده برای عدم اشتباه یکی را بافت و دیگری را بافق گفته اند.
عقیده دیگر این است که واژه(Baftak) ماخوذ از کلمه بافته و به معنی پادری می باشد که یکی از صنایع دستی شهر بوده و از لیف خرما تهیه می شود، کم کم حرف «ت» از آن حذف شده و بافک(Bafagh) کاربرد پیدا کرده است و به دلیل نزدیک بودن مخرج تلفظ حرف«ک» و «ق» به جای بافک، بافق و سپس بافق(با سکون حرف ق)

قلعه باقرآباد

قلعه باقرآباد در سال ۱۳۲۰ به دستور «عبدالرحیم خان» فرزند «محمدتقی خان بافقی» در سه مرحله ساخته شده است. ابتدا تنها برج شمالی این قلعه که دو طبقه، سه سنگ‌انداز و صد و چهل تیرانداز و هشت متر ارتفاع داشت، ساخته شد و پس از گذشت ده سال، برج جنوبی آن بنا شد.

مسجد جامع بافق

مسجد جامع بافق یکی از قدیمی‌ترین مساجد این شهر با سبک معماری دوران حکومت صفویان است. این مسجد زیبا در دو قسمت تابستانی و زمستانی طراحی شده است. در پیشانی مسجد جامع بافق و شبستان آن، کاشی‌کاری قاجاری دیده می‌شود که روی آن نام موسس این بنا به نام «ملا محمد باقر» حک شده است.

خانه وحشی بافقی

«کمال‌الدین یا شمس‌الدین محمد وحشی بافقی» یکی از شاعران معروف قرن دهم ایران است که در سال ۹۳۹ هجری قمری در شهر بافق به دنیا آمده است. دوران زندگانی این شاعر نامدار با پادشاهانی چون «طهماسب صفوی»، «شاه اسماعیل دوم» و «شاه محمد خدابنده» همزمان بوده است. در حال حاضر خانه وحشی بافقی به دلیل معماری زیبا، ابزار و ظروفی که در آن وجود دارد، به یکی از جاذبه‌های گردشگری بافق تبدیل شده است.

کویر صادق آباد

کویر صادق‌آباد یکی از جالب‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران در هفده کیلومتری بافق در روستایی به همین نام است که نزدیک به ۱۵۰۰ هکتار و بیش از پنجاه متر ارتفاع دارد. این کویر دارای تپه‌هایی از شن‌های روان بدون جهت است. کمپ تفریحی نیز در این کویر با تفریحاتی چون ریگ‌نوردی، شتر‌سواری، موتور سواری، پرواز با چتر پاراسل، حمام آفتاب و زمین بدمینتون برای گردشگران در این منطقه فراهم شده است.

کمپ کویرنوردی شن و شادن

کمپ کویرنوردی شن و شادن یکی از کمپ‌های کویری بافق است که دارای خدماتی چون شتر‌سواری، موتورسواری، سافاری، موتور چهار چرخ، آش محلی، چای آتش و اجرای موسیقی زنده است. این کمپ برای ارائه خدمات به گردشگران داخلی و خارجی فراهم شده است.

کویر مغستان

کویر مغستان یا ریگ زرین یکی از بیابان‌های استان یزد در فاصله چهل کیلومتری شمال کویر بافق، یعنی کویر درانجیر است. این کویر از دو قسمت تشکیل شده که توسط ارتفاعاتی که از میانه، کویر را قطع می‌کند به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است. از جمله تنوع زیستی کویر مغستان می‌توان به گرگ، شغال، کفتار، روباه شنی، گربه شنی، لاسرتا، بزمجه، انواع مار، انواع عقرب، تیهو، عقاب و شاهین اشاره کرد.

میدان خان

میدان خان متعلق به دوران زندیه و قاجاریه است که در وسط شهر بافق واقع شده است. در وسط این میدان، حوض آبی با درختان خرما وجود دارد که زیبایی آن را دو چندان کرده است. در نزدیکی میدان خان بافق، بناهای باارزشی از جمله کاروانسرا، آب‌انبار و مسجد جامع قرار گرفته که اهمیت و ارزش این میدان تاریخی را بیشتر کرده است.

روستای گردشگری قطرم

روستای گردشگری قطرم، ماسوله‌ای در دل کویر است که در پنجاه کیلومتری شمال راه‌آهن زرند به بافق با آب و هوایی معتدل و خشک جای گرفته است. باغ‌ها و خانه‌های اهالی این روستا درست مانند روستای ماسوله در استان گیلان به صورت پلکانی ساخته شده است.